Δευτέρα 29 Ιουνίου 2020

Άγιος Μάξιμος ο Γραικός Λόγος Στ΄: Λόγος ελεγκτικός κατά της πλάνης των Αγαρηνών και εκείνου που την επινόησε


Λόγος Στ΄: Λόγος ελεγκτικός κατά της πλάνης των Αγαρηνών και εκείνου που την επινόησε, του Μωάμεθ του κυνός
Κατά το μέτρο της ευσεβούς δυνάμεως που υπάρχει μέσα μου, και με την χάρη του Αγίου Πνεύματος, έχουμε ήδη στηλιτεύσει την βλαβερή πίστη των Ιουδαίων αλλά και την ελληνική ασέβεια και τις λατινικές αιρέσεις [1]. Αν παραλείψουμε όμως την στηλίτευση της πολυπρόσωπης ασεβείας και της δαιμονικής πλάνης των θεομισήτων Αγαρηνών, ουδείς θα μας επαινέσει, αλλά αντιθέτως όλοι θα μας κατηγορήσουν για ασυγχώρητη αμέλεια και αποδυνάμωση του θείου ζήλου υπέρ της ευσεβείας. Γι’ αυτό ας επικαλεστούμε την αμέτρητη Χάρη του θείου και προσκυνητού Παρακλήτου και ας αρχίσουμε, με την βοήθεια του Θεού, να ομιλούμε για την αναμάρτητη, θεάρεστη και μόνη σωτήρια πίστη.
Υπάρχουν πολλά και διάφορα σημεία που συγκροτούν την ορθή πίστη. Από όλα όμως αυτά, τρία είναι τα πιο απαραίτητα γνωρίσματα, για να αποδείξουμε την άμωμη και σωτήρια ευσέβεια: α) Αν ο Θεός, ο Δημιουργός και Κύριος των πάντων, ο ίδιος καθιέρωσε την καθεμία πίστη, β) αν είναι δίκαιος και ενάρετος και όσιος και πλήρης κάθε σοφίας και νου αυτός, δια του οποίου ο Θεός, ο Δημιουργός και Κύριος την εισήγαγε στην ζωή και γ) αν οι κανόνες της κάθε συγκεκριμένης πίστεως συμφωνούν σε όλα με τα δόγματα και τις εντολές των από αιώνος υπαρχόντων θεοπνεύστων προφητών και αποστόλων, καθώς και των οικουμενικών πατέρων και διδασκάλων.

Οι πιο αληθινοί μάρτυρες αυτών των λόγων είναι ο Αβραάμ και ο Μωυσής, καθώς και όλοι οι θείοι Προφήτες που έζησαν κατά καιρούς, και ο ίδιος ο Χριστός, ο οποίος τους επέλεξε λόγω της τελείας αρετής και ευσεβείας τους, τους πλήρωσε με κάθε σοφία και νου, τους κατέστησε νομοθέτες του θεαρέστου βίου και ο Ίδιος πραγματοποίησε ο,τι καθιέρωσαν αυτοί -έστω και αν αυτό υπήρξε ελλιπές εξαιτίας της αδυναμίας των τότε ανθρώπων- και το επισφράγισε ως Θεός και Κύριος. Αφού εξέλεξε τον μακάριο Αβραάμ, τον επαίνεσε και τον ευλόγησε, επειδή αυτός με ευσεβή νου και αξιέπαινο ζήλο στηλίτευσε τον πατέρα του, γιατί είχε μετατραπεί σε διδάσκαλο της ασεβείας για τους άλλους ανθρώπους, και αφού κατέστρεψε τα είδωλα που είχε φτιάξει εκείνος, αναγνώρισε τον ένα και μοναδικό Θεό και Τον κήρυξε ως ποιητή ουρανού και γης και πάντων των υπαρχόντων επ᾽ αυτής, κατανοώντας από το μεγαλείο της δημιουργίας τον Δημιουργό και την πρόνοια Αυτού για τον κόσμο. Γι’ αυτήν του την ευσέβεια ο Κύριος τον αντάμειψε εμφανιζόμενος με την μορφή τριών ανδρών και έμεινε κάτω από την στέγη της οικίας του και με ανθρωπόμορφο τρόπο δέχτηκε την φιλοξενία του και δίδοντας του μάλιστα μεγάλες υποσχέσεις. Του υποσχέθηκε ότι θα τον καθιστούσε πατέρα πολλών λαών και ότι η γυναίκα του, η Σάρρα, που ήδη είχε γεράσει, θα του γεννούσε γιο και από το σπέρμα του θα έπαιρναν ευλογία όλοι οι λαοί της γης, και το σπέρμα του θα πολλαπλασιαζόταν σαν την άμμο στην ακτή της θάλασσας και σαν τα άστρα του ουρανού. Αφού του έδωσε αυτές τις υποσχέσεις, ο Δημιουργός και Κύριος των πάντων του έθεσε τον άγραφο νόμο – το μυστήριο της περιτομής – και του είπε: «Ευαρέστει εναντίον εμού και γίνου άμεμπτος» [2]. Όλα αυτά ο μακάριος εκείνος άνδρας τα δέχθηκε με πίστη, τα τήρησε και τα εκτέλεσε άμεμπτα ο ίδιος, όπως και οι απόγονοί του μέχρι και τον Μωυσή.
Αυτές είναι λοιπόν οι φανερώσεις και οι υποσχέσεις του Δημιουργού των πάντων, του Κυρίου και Θεού, που δόθηκαν σε αυτόν τον μακάριο και ευσεβή άνδρα, όπως παραδίδεται μέσα από την Αγία Γραφή. Και η θεοπτία στον μακάριο Μωυσή, η συγκατάβαση και η παρουσία, πόσο μεγάλες και φοβερές ήταν! Όντως ήταν φοβερές και ξεπερνούν κάθε λόγο και κάθε σκέψη. Ο ίδιος, ο Θεός του εμφανίστηκε υπό μορφή φωτιάς που έφλεγε, αλλά δεν έκαιγε την βάτο, και κάλεσε αυτόν τον θείο άνδρα με το όνομά του και δήλωσε τον εαυτό Του ως Θεό των πατέρων Του – του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ – και τον έστειλε στην Αίγυπτο, για να ελευθερώσει από την πολύχρονη δουλεία και καταπίεση τους απογόνους του Αβραάμ, δηλαδή τον λαό του Ισραήλ. Τον δόξασε μπροστά στον Φαραώ και σε όλη την Αίγυπτο με πολλά και μεγάλα θαύματα και έπειτα στην Ερυθρά θάλασσα, την οποία αποξήρανε με την θεία δύναμή Του και βοήθησε τον αναρίθμητο λαό του Ισραήλ να περάσει από αυτήν με στεγνά πόδια.
Αλλά για να μην καταστώ βαρετός απαριθμώντας ένα-ένα όλα τα υπερφυσικά θαύματα που συνέβησαν εκεί και διηγούμενος αυτά που ήδη γνωρίζετε, ας ολοκληρώσω την διήγησή μου με τον τρόπο που ο Θεός κατήλθε στην κορυφή του όρους Σινά, για να συνομιλήσει μαζί του άμεσα φανερώνοντας τον εαυτό Του στο μέγεθος που η ανθρωπίνη αδυναμία μπορεί να αντιληφθεί την θεοπτία. Του μίλησε λοιπόν, όπως φίλος προς φίλο, και του παρέδωσε τον νόμο γραμμένο σε πυξία από σάπφειρο λίθο, αφού χάραξε πάνω τους με το θείο Του δάκτυλο τις δέκα εντολές, ώστε, αν οι άνθρωποι ζουν συμφωνά με αυτές και τις ακολουθούν, να ευαρεστούν τον Θεό.
Ήδη λέχθηκαν αρκετά για αυτούς τους μακαρίους άνδρες που ήσαν τόσο θαυμαστοί, ώστε ο ίδιος ο Δημιουργός και Κύριος όλων, με αγαθότητα και σύμφωνα με την φιλανθρωπία Του εισήγαγε μέσω αυτών τον νόμο Του στην ανθρωπίνη ζωή. Και για τον ίδιον τον Σωτήρα μας Χριστό, τον Θεό, που με το ευαγγελικό κήρυγμα η με το ανέσπερο φως της αμώμου θεογνωσίας και της ευσεβείας φώτισε κάθε ορατό και αόρατο ον, νομίζω, είναι περιττό να ομιλούμε. Γι’ αυτά ο προφήτης αναφέρει: «Εκάλυψεν ουρανούς η αρετή αυτού, και αινέσεως αυτού πλήρης η γη», και πάλι: «Και φέγγος αυτού ως φως έσται» [3]. Αρχίζοντας από την οικοδόμηση του πύργου της Βαβέλ μετά τον κατακλυσμό του Νώε, όταν οι άνθρωποι πολλαπλασιάστηκαν στην γη και το ανθρώπινο γένος σκοτίστηκε από την κακία και κάθε είδος ασεβείας και ειδωλολατρικής πλάνης, ποιός μπορούσε -πριν από την ενσάρκωση του Θεού-Λόγου, που ξεπερνά κάθε νου και λόγο- να σώσει καθ’ ολοκληρίαν το γένος μας από αυτήν την πλάνη; Ποιός μπορούσε να εμφυτεύσει πάλι μέσα μας αυτό το μεγάλο και υπερφυσικό μυστήριο της ευσεβείας που ο προφήτης αποκάλεσε φέγγος και φως; Φέγγος, επειδή πριν αυτό περιοριζόταν μόνο σε έναν λαό και μία χώρα, αυτήν των Ιουδαίων, και τους φώτιζε τοπικά, και φως, επειδή διαχύθηκε φωτίζοντας πλέον όλα τα έθνη μέσω των μακαρίων αποστόλων, όπως λέγει η Γραφή: «έφαναν αι αστραπαί σου τη οικουμένη» [4].

1 Ο όσιος Μάξιμος συνέταξε τον παρόντα λόγο μετά τον λόγο «Κατά των τριών μεγάλων λατινικών αιρέσεων». [Σημείωση της Ρωσικής εκδόσεως]
2 Γεν. 17,1.
3 Αβ. 3,3-4.
4 Ψαλμ. 76,19.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου